Is het een schending van het beroepsgeheim als een hulpverlener vertrouwelijke informatie over de minderjarige bekendmaakt aan de ouders? Kunnen ouders op grond van hun ouderlijk gezag bepaalde informatie eisen van de hulpverlener?

Dit is een complexe kwestie die herkenbaar is voor veel jeugdhulpverleners. Helaas is een simpel ja/nee antwoord niet mogelijk. Hoe dan ook blijft het beroepsgeheim steeds gelden. Het is hier enkel iets ingewikkelder omdat ook het ouderlijk gezag een rol speelt. Dit varieert naargelang de bekwaamheid van de minderjarige.

De rechtsleer neemt aan dat enkel de minderjarige zelf drager is van het recht op bescherming van zijn privéleven, inclusief de vertrouwelijke behandeling van persoonlijke gegevens. Dit betekent dat de minderjarige dit recht kan inroepen t.a.v. iedereen, ook zijn ouders, ongeacht zijn leeftijd.

Vertaald naar beroepsgeheim wil dit zeggen dat de hulpverlener informatie die hem door de minderjarige is toevertrouwd, in principe niet mag doorgeven, zelfs niet aan de ouders. Hulpverleners hebben dus principiële zwijgplicht t.a.v. de ouder(s) van een minderjarig kind. Dit is niet enkel een kwestie van het bescherming van de privacy, maar zeker ook een verplichting binnen het professioneel handelen. Schending van beroepsgeheim is nl. een zwaar misdrijf.

Het ouderlijk gezag houdt wel een uitzondering in voor de toegang tot gegevens van de minderjarige. Dit moet echter restrictief worden geïnterpreteerd. Een hulpverlener kan de ouders enkel informatie meedelen:

• voor zover de minderjarige niet over voldoende wilsbekwaamheid beschikt;
• met het oog op het nemen van bepaalde opvoedingsbeslissingen,
• in het belang van de minderjarige.

Daarnaast rechtvaardigen sommige noodsituaties (zoals dreiging van zelfmoord) dat de hulpverlener contact opneemt met de ouders. Dan moet de privacy van de minderjarige wijken voor een hoger belang (zoals de bescherming van de fysieke, psychische of seksuele integriteit).

Het ouderlijk gezag neemt af doorheen de tijd en houdt op wanneer de minderjarige in staat is en bekwaam wordt geacht tot het zelf beslissen. Dan hebben de ouders die vertrouwelijke informatie niet langer nodig om beslissingen te nemen in naam van en voor hun kinderen. Bij een belangenconflict tussen ouder en kind, overheerst het belang van de minderjarige.