Kan een minderjarige opgevangen worden in crisisjeugdhulpverlening zonder toestemming van de ouders? Kan dit zonder het informeren van ouders of politie?
Crisisjeugdhulp is een specifiek aanbod binnen de integrale jeugdhulp, waarbij het DRM onverminderd van toepassing is. De bekwaamheid van de minderjarige om zelf zijn rechten uit te oefenen, ligt vervat in het DRM. Voor bepaalde rechten, zoals het instemmen met (of weigeren van) een hulpaanbod, vermoedt het DRM een bekwaamheid vanaf de leeftijd van 12 jaar. Voor minderjarigen onder de 12 jaar wordt de beslissing meestal genomen door de ouder(s) of wettelijke vertegenwoordiger. Een belangrijk principe van de integrale jeugdhulp is dat de hulp enkel mogelijk is mits instemming van de betrokken personen (tenzij het gerechtelijke jeugdhulp betreft).
Bij crisisjeugdhulp zijn vaak ouders betrokken en moeten deze in principe dus ook instemmen. De praktijk geeft echter aan dat de instemming door alle betrokkenen soms moeilijk is, precies omdat het crisissituaties betreft. Vaak zit niet iedereen op dezelfde golflengte en zijn er andere visies op wat dringend moet gebeuren. Dan is er nood aan onderhandeling, verduidelijking, (zachte) druk, inzicht… om op korte termijn tot een opstart van crisishulp te kunnen komen. In deze zin zal de vereiste ‘vrijwilligheid’ of ‘instemming’ binnen de crisisjeugdhulp eerder vertaald worden als een minimale bereidheid om het gesprek over de (crisis)hulp aan te gaan.
Het niet doorgeven van de verblijfplaats van een minderjarige, heeft te maken met beroepsgeheim (Strafwetboek, artikel 458). Afgezien van de wettelijke uitzonderingen, mag vertrouwelijke informatie niet gedeeld worden met derden. Als de bekwame minderjarige niet wil dat zijn ouders worden ingelicht, dan mag dat niet zomaar. Het is dan belangrijk de minderjarige duidelijk te maken waarom het toch nuttig kan zijn om de ouders te informeren. De hulpverlener kan wel de ouders inlichten over het feit dat hun kind hulpverlening krijgt, zonder de verblijfplaats mee te delen. In een noodsituatie kunnen ouders wel op de hoogte gebracht worden, aangezien zij sowieso moeten worden betrokken in de zoektocht naar een oplossing. Deze zwijgplicht geldt ook tegenover de politie. Enkel in geval van nood mag dergelijke informatie worden gedeeld.