Is er een procedure om bepaalde mensen als vertrouwenspersoon te weigeren, zelfs als die aan de voorwaarden beantwoordt, bv. als zijn optreden niet in het belang van het kind is? Gaat het recht op een vertrouwenspersoon boven de plicht te handelen in het belang van het kind?

Als de vertrouwenspersoon aan alle gestelde voorwaarden voldoet, kan hij in principe niet worden geweigerd. Het ‘handelen in het belang van de minderjarige’ staat niet bij deze voorwaarden. Of iemand al dan niet het belang van de minderjarige voor ogen houdt, is trouwens een moeilijke afweging.

Alle rechten in het DRM zijn evenwaardig aan elkaar. Afwijkingen zijn slechts heel uitzonderlijk mogelijk en dit in het belang van de minderjarige. Dit is ook het geval voor het recht op bijstand van een vertrouwenspersoon. In de jeugdhulp is hierover niets specifiek geregeld. In de gezondheidszorg, waar ook sprake is van een vertrouwenspersoon, heeft de Orde van Artsen in haar advies bepaald dat de vertrouwenspersoon moet handelen ‘in het belang van de patiënt’.

Het is belangrijk altijd eerst in gesprek te gaan met de minderjarige over het belang van die vertrouwenspersoon, welke taken die allemaal mag opnemen en wat de mogelijke gevolgen zijn. Je kan ook met de minderjarige afspreken dat zijn vertrouwenspersoon bepaalde zaken niet mag doen. Enkel in uiterst extreme situaties kan dit belang dus worden ingeroepen. Maar dit moet beperkt zijn in tijd en uitdrukkelijk en omstandig gemotiveerd worden in het dossier. Blijft er een probleem, kan enkel de jeugdrechter hierover een uitspraak doen.