Contact |
Bij wie kunnen jongeren die in een gesloten of besloten voorziening leven terecht m.b.t. de schending van hun rechten in de jeugdhulp?
Elke minderjarige of meerderjarige cliënt die onder het toepassingsgebied van het DRM valt, heeft volgens art. 29 DRM het recht om bij een jeugdhulpvoorziening, de toegangspoort of het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg klachten te formuleren over de jeugdhulp, de leefomstandigheden binnen residentiële jeugdhulpverlening én de niet-naleving van zijn rechten.
Het DRM stelt uitdrukkelijk dat de cliënt klachtrecht heeft maar zegt niet op welke manier voorzieningen dit klachtrecht moeten realiseren. Hiervoor wijst het decreet naar de bestaande sectorale regelgeving. Het DRM wilde immers geen afbreuk doen aan de bestaande good practices en de opgebouwde sectorspecifieke expertise in het werkveld.
Concreet kunnen ook kinderen en jongeren die in een gesloten voorziening leven (in een van de gemeenschapsinstellingen of in het Vlaams detentiecentrum) of in een van de besloten voorzieningen (een erkende voorziening voor veilig verblijf) op verschillende manieren hun klachten formuleren.
Het aanbod veilig verblijf is een gevolg van het nieuwe decreet jeugddelinquentierecht. Dat scheidt duidelijk de gesloten begeleiding van minderjarigen die een delict hebben gepleegd, van minderjarigen die door een verontrustende situatie niet in hun thuissituatie of in een open setting kunnen verblijven.
Jongeren in verontrustende situaties worden vanaf 1 maart 2023 uitsluitend aan private organisaties toevertrouwd. Hiervoor is een nieuw aanbod ontwikkeld: veilig verblijf. Concreet gaat het over 163 plaatsen (132 netto capaciteitsuitbreiding) in 21 verschillende organisaties, verspreid over gans Vlaanderen.
De gemeenschapsinstellingen zijn, met uitzondering van de time-outplaatsen, exclusief voorbehouden voor forensische trajecten.
Jongeren in verontrustende situaties worden vanaf 1 maart 2023 uitsluitend aan private organisaties toevertrouwd. Hiervoor is een nieuw aanbod ontwikkeld: veilig verblijf. Concreet gaat het over 163 plaatsen (132 netto capaciteitsuitbreiding) in 21 verschillende organisaties, verspreid over gans Vlaanderen.
De gemeenschapsinstellingen zijn, met uitzondering van de time-outplaatsen, exclusief voorbehouden voor forensische trajecten.
Indien mogelijk stapt een jongere best met zijn klacht naar zijn/de betrokken hulpverlener of de leidinggevende binnen de jeugdhulpvoorziening. Hij kan zich hierbij laten ondersteunen door een vertrouwenspersoon.
Wanneer hij geen gehoor vindt bij de jeugdhulpverlener- of voorziening, kan de jongere terecht bij een externe klachten- of ombudsdienst: Opgroeipunt het centrale meldpunt van Opgroeien (Opgroeipunt bundelt de krachten van de Jo-lijn en de klachtendienst van Kind en Gezin) of het Kinderrechtencommissariaat.
Sinds 2017 is er ook een Commissie van Toezicht voor jeugdinstellingen ingebed in de schoot van het Kinderrechtencommissariaat. Het is een toezichtsorgaan voor alle gesloten en besloten Vlaamse jeugdinstellingen waar jongeren verblijven. De maandcommissarissen bezoeken elke maand ‘hun' toegewezen instelling. (De maandcommissarissen zijn vrijwillige burgers die het reilen en zeilen in de instelling opvolgen.) Ze waken zo mee over de rechten van de jongeren. De maandcommissaris luistert naar hun bekommernissen en kan een verbindingspersoon zijn bij conflicten.
Ten slotte ook even meegeven dat de Zorginspectie de situatie van de jongeren in zowel gesloten als besloten voorzieningen toetst aan het DRM en het Klachtdecreet; en dat de onderwijsinspectie nagaat of jongeren in een gemeenschapsinstelling voldoen aan de leerplicht.